विमानको कालो बाकस (ब्ल्याक बक्स) ले भन्न सक्छ। इन्जिन झरेको थियो वा पाइलटले गल्ती गरे। तर हाम्रो हृदयको बाकसले भन्छ: यी २४२ जीवनहरू एउटा क्रूर विडम्बनामा मारिए। जसरी सधैँका लागि बन्द हुने डायरीमा अधुरा वाक्यहरू बाँकी छन्।
हावा सुसाउँदै थियो। मध्याह्नको न्यानो घामले विमानका पखेटामा सुनौलो ज्योति खेलिरहेको थियो। क्याबिनभित्र शान्ति छाएको थियो। केही यात्री झ्यालबाट बाहिर हेरिरहेका थिए, केही निदाइरहेका थिए, केहीको कानमा हेडफोन लगाएर सङ्गीत बजिरहेको थियो। एउटी सानी बालिका आमाको काखमा बसेर चित्रकथा हेर्दै हाँसिरहेकी थिइन्। सामान्य उडानको रमाइलो शान्ति। त्यसैबिच, “क्र्याच!”
जमिनदेखि नजिकै उडिरहेको विमानको पेटमा ठाडै एउटा ठूलो झट्का लाग्यो जस्तो भयो। सम्पूर्ण क्याबिन एकैछिनमा कम्पियो। ओभरहेड बिनहरू खुल्दै लटपटिए, सामानहरू खस्न थाले।
एकदमै ठूलो धमाकाको आवाज आयो, धातु फाट्ने, कुचिने, बिग्रने भयानक चीत्कार। यो कुनै सामान्य टर्बुलेन्सको कम्पन थिएन। यो हड्काइरहेको जनावरले आफ्नो पिँजडा फुटाउने आवाज थियो।
“आआआह!” क्याबिनभरि एकैसाथ चिच्याहट फुट्यो। सुस्त शान्ति भयको चीत्कारमा बदलियो। डरले सबैको आँखा फराकिला भए। सबैले जीवनको अन्तिम क्षणमा आफ्ना प्रियजनहरूतर्फ हेर्ने, बोल्ने प्रयास गरे। आमाले छोरीलाई छातीमा कसिन्, एकजनाले आफ्नो मोबाइल उठाएर अलिकति पनि बोल्न सकिनँ भनेर फोटो खिच्न थाले, अर्काले आफ्नो काखमा परेकी डराएकी महिलालाई समाते। अलिकति पनि समय थिएन। अलिकति पनि।
झ्यालबाट देखिन्थ्यो, एउटा पखेटा अलग भएर अँध्यारो आकाशमा घुमिरहेको थियो, जस्तो कागको पखेटा हो। अर्कोतर्फ, जङ्गलका रूखहरू अत्यन्तै नजिक देखिन्थे, निकै नजिक। चिसो पसिनाले टाउको भिजिसकेको थियो। मुटु कलेजोमा आइलागेको जस्तो भयो। सास फेर्न गाह्रो हुँदै गयो। जीवनको सबैभन्दा ठूलो डरले सबैलाई निलिरहेको थियो, डर पनि व्यक्त गर्न नसकिने, बुझ्न नसकिने।
“धडधडधडधड… स्रारस्स्स्स…”
आज फेरि आकाश चिच्यायो…
धरती काँप्यो…
अहिलेसम्म आकाशलाई भरोसा गरेर उडेका थुप्रै सपनाहरू आज आगोमा राख बनेर झरे…
भारतको अहमदाबादमा भएको एउटा भयानक विमान दुर्घटनामा २४५ भन्दा बढी निर्दोष यात्रुहरूको ज्यान गएको खबरले सम्पूर्ण विश्वको मुटु थामियो। त्यो पनि विमान एउटा होस्टलमा खस्दा त्यहाँ रहेका डाक्टर, विद्यार्थी र निर्दोष नागरिकहरू पनि सो दुर्घटनाको चपेटामा परे।
आकाशमा चम्किएको धमाकाको आवाजले अहमदाबादको साँझ सुनसान बनायो। एउटा अग्निकाण्डजस्तो उडेको विमानले आफ्नो अन्तिम यात्रामा धरतीतिर अघि बढ्यो। त्यो क्षणमा समय ठप्प भयो। हजारौँ लिटर जेट इन्धनले आगोको नर्क सिर्जना गर्यो। तर यो दुर्घटना मात्र होइन, मानवीय सपनाहरूको विशाल श्मशान थियो।
आज, मेघानी नगरको आकाशमा कालो बादल छाएझैँ, एक अत्यन्तै दुखद घटनाले गुजरातको अहमदाबादलाई सुनसान बनाइदियो। प्रारम्भिक रिपोर्टहरूले हृदय चिराउने खबर सुनाउँछन्: भारतबाट लन्डन जाँदै गरेको एयर इन्डियाको यात्रुवाहक विमान भवनहरू नजिकै दुर्घटनाग्रस्त भयो।
विमानमा सवार २४२ जना यात्रु र चालक दलका सदस्यहरू मध्ये लगभग २४२ जनाले आफ्नो अमूल्य ज्यान गुमाए। विमान जलेर पूर्णतया नष्ट भएको छ। यीमध्ये गुजरातका पूर्व मुख्यमन्त्री पनि सवार रहेको दुखद समाचार छ।
आपत्कालीन सेवाका जवानहरू घटनास्थलमा छन्, अबशेषहरू बीच जीवनका अन्तिम क्षणहरू खोजिरहेका छन्। हावामा चर्को धुवाँ र जलेको गन्ध छ, आसपासका घरहरूमा अकथनीय दहशत छ।
कुनै आमाले आफ्नो छोरालाई अन्तिम पटक भेट्न खोजिरहेकी छिन्, कुनै बुबाले आँखामा आँसु बगाइरहेका छन्। यो केवल दुर्घटना होइन, सयौँ परिवारहरूको सपनाहरूको अन्त्य हो।
हामी सबै किनारमा: एकजुटताको पुकार
यो क्षण हामी सबैलाई मानवताको गहिराइमा जोड्छ। अहमदाबादमा रुदैछन् आमा, लन्डनमा कुरिरहेका छन् बुबा, हामी सबै यी अनुत्तरित प्रश्नहरू, यी असहनीय क्षतिहरूसँग जोडिएका छौँ।
यी पीडित परिवारहरूको दु:ख हाम्रो सामूहिक दु:ख हो। हामीले आफ्नो प्रार्थना, श्रद्धाञ्जली र समर्थनको हात तिनीहरूतिर फैलाउनुपर्छ। यस कालो घडीमा, हामीले मानवीय एकताको प्रकाश बन्नुपर्छ।
हजारौँ किलोमिटर लामो उडान गर्ने यो यान किन यसरी भुइँमा ढल्यो? किन सुरक्षा प्रणालीहरू असफल भए? यी प्रश्नहरूको उत्तर हामी अझै खोजिरहेका छौँ। तर आज, हाम्रो ध्यान प्रभावितहरूको स्मरणमा केन्द्रित गरौँ। तिनीहरूको हाँसो, तिनीहरूका सपनाहरू, तिनीहरूको अस्तित्व, सबै एक क्षणमा धुलो बने।
यो क्षण हामीलाई सिकाउँछ: जीवन नाजुक छ, हामीले प्रत्येक क्षणको कदर गर्नुपर्छ। हजारौँ आँसु आज नदी बनेर बगिरहेका छन्। तर यी आँसुहरूमा हामीले आशाको बीउ पनि रोप्नुपर्छ। प्रार्थना गरौँ कि आत्माहरूलाई शान्ति मिलोस्। घाइते हृदयहरूलाई साहस र समयले धैर्य दिओस्। हामी सबैले मिलेर यी घाउहरू भर्न सक्छौँ। विश्वास गरौँ, अझै हाम्रो मानवीय संवेदनाले यी गहिरा घाउहरू निको पार्न सक्छ।
“मृत्यु अन्त्य होइन, मात्र दृश्य परिवर्तन हो। तर यो परिवर्तनको पीडा हामीलाई चिरिएको हृदयले बोकिरहेका छौँ। शोकसन्तप्त परिवारहरूप्रति असीम संवेदना।”
होस्टलमा बसेका ती युवाहरू: जीवनको अन्तिम क्षण
विमानले ठोक्किएको त्यो होस्टल एउटा जीवन्त उत्साहको केन्द्र थियो। अहिले भने कोठा नं. २०३ मा रितिका (२२) ले मेडिकलको बोर्ड परीक्षाको तयारी गरिरहेकी थिइन्। उनको टेबलमा हाइलाइट गरिएका नोट्स अचानक आगोमा चम्किए।
अर्जुन (१९) ले भर्खरै आमालाई फोनमा भनेको थियो— “आमा, फर्किन्छु है! तिम्रो लागि साडी ल्याउँछु!” उनको मोबाइल अब भर्खरको कल रेकर्डसँगै पग्लियो।
दीपक र सागर कमेडी भिडियो हेर्दै हाँसिरहेका थिए। एकैछिनमा तिनीहरूको हाँसो चिच्याहटमा बदलियो।
आकाशमा ती यात्रीहरू: सपनाहरूको अन्तरिक्ष यात्रा
डा. शर्मा आफ्नी छोरीको बिहेमा सहभागी हुन लन्डन जाँदै थिए। उनको खल्तीमा सुनको चुरा थियो।
सोफिया (३०) पहिलो पटक लन्डन घुम्न जाँदै थिइन्। उनको झोलामा लन्डनको फोटो थियो।
पिटर (४५) ले जीवनमा पहिलो पटक एयर होस्टेससँग प्रेमको कुरा गर्ने साहस गरेका थिए। उनी अब कहिल्यै उत्तर दिने छैनन्।
एकै क्षणमा ज्वाला र चिच्याहटको सङ्गीत
विमानको धातु टुक्रा-टुक्रा भयो। हावामा गन्ध थियो—जलेको मासु, प्लास्टिक र केरोसिनको मिश्रण।
होस्टलको तल्लो तलामा बसेका सलिमको हातमा आगो लाग्यो। उनले आफ्नो जलिरहेको कमिज फाड्न खोजे, तर छाला पनि कागजझैँ फाट्यो।
प्रियङ्काले भाग्ने बाटो खोज्दा खण्डहरमा अल्झिइन्। उनको अन्तिम शब्द थियो “मम्मी…!”
बाहिर उभिएका रामु (रिक्सा चालक) ले देखे—एउटा बच्चाको जुत्ता आगोमा उफ्रँदै थियो। त्यो जुत्तामा बार्नी स्टिकर थियो।
किन यो दुर्घटना अझ पीडादायी छ?
किनभने आकाशले मात्र होइन, धरतीले पनि आफ्ना सन्तानहरू गुमायो। त्यो होस्टलमा १७ जना मेडिकल विद्यार्थी थिए जो अर्को ५ वर्षमा डाक्टर बन्ने थिए।
दुई जना दाजुहरू आफ्ना भाइबहिनीहरूलाई पढाउने सपना लिएर बसेका थिए।
एकजना आमा आफ्नो छोरालाई होस्टलमा खाना दिन आएकी थिइन्। उनी अब कहाँ छिन्?
हामीले के सिक्नुपर्छ?
“विमान दुर्घटना एउटा सङ्ख्या होइन। यो २४२ वटा घरहरूमा जलिरहेको दियो हो। विमान खस्दा मानव अहङ्कारको विफलता पनि खस्छ—हामीले भनेका ‘अति आधुनिक प्रविधि’ र ‘अचूक सुरक्षा’ झूटा सावित भए।
ती यात्रीहरूले विमानमा उड्दा कहिल्यै सोचेका थिएनन् कि उनीहरूको अन्तिम फोटो राख्ने ठाउँ भनेको दुर्घटना स्थलको एउटा प्लास्टिक झोलामा होस्।”
विमान लन्डन जाँदै गरेको २ मिनेटमा ध्वस्त भयो। यो विमान दुर्घटना कुनै सामान्य घटना होइन।
एउटा चेतनाको भूकम्प हो। जब एयर इन्डियाको उडान २०७ लन्डन जाँदै गर्दा टेकअफ गरेको मात्र १२० सेकेन्डमा अहमदाबादको होस्टलमा ढल्यो, त्यो केवल धातु र इन्धनको दुर्घटना थिएन। यो त्यस क्षणको प्रतिमूर्ति थियो जब आकाशले हाम्रो नश्वरतालाई नङ्ग्याएर हेर्यो।
विमानको कालो बाकस (ब्ल्याक बक्स) ले भन्न सक्छ। इन्जिन झरेको थियो वा पाइलटले गल्ती गरे। तर हाम्रो हृदयको बाकसले भन्छ: यी २४२ जीवनहरू एउटा क्रूर विडम्बनामा मारिए। जसरी सधैँका लागि बन्द हुने डायरीमा अधुरा वाक्यहरू बाँकी छन्।
“हामीले ‘दुर्घटना’ भन्ने शब्दलाई सामान्यीकरण गर्नु हुँदैन। यो एउटा विश्वको विनाश हो—जहाँ रितिकाका नोट्स, अर्जुनको साडी र सोफियाको लन्डनको फोटो एकैसाथ राखमा बन्द भए।”
त्यसैले आज हामी सबै नतमस्तक छौँ—त्यो होस्टलको भग्नावशेषमा अल्झिएका सपनाहरू, आकाशमा विलीन भएका आशाहरू र हामी बाँचेकाहरूको जिम्मेवारीको अग्निपरीक्षाको सामना गर्न।
शान्ति छ होस्टलको खण्डहरमा। शान्ति छ आकाशको मौनमा। शान्ति छ हामी सबैको अनन्त प्रश्नहरूमा। ईश्वरले शोकाकुल परिवारलाई धैर्य धारण गर्ने शक्ति दिऊन्।
