अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्डअनुसार युवा दिवसको विषयवस्तु तय भए पनि नेपालमा यसको कार्यान्वयन हाम्रो समाजका आवश्यकता र चुनौतीअनुसार ढालिन्छ।
१२ अगस्ट (साउन २७) लाई विश्वभर अन्तर्राष्ट्रिय युवा दिवसको रूपमा मनाइन्छ। सन् १९९९ मा संयुक्त राष्ट्रसंघद्वारा सुरु गरिएको यस दिवसको उद्देश्य युवा पुस्तालाई समाज परिवर्तन र राष्ट्र निर्माणको सक्रिय साझेदार बनाउनु हो।
नेपालमा पनि यो दिवस विभिन्न सरकारी निकाय, गैरसरकारी संस्था, विद्यार्थी संघ, युवा समूह र स्थानीय तहहरूले विभिन्न कार्यक्रममार्फत मनाउँदै आएका छन्।
गत वर्षहरूमा नेपालमा आयोजित कार्यक्रममा जागरण र सचेतनामूलक र्याली, अन्तर्क्रिया, युवा प्रतिभा प्रदर्शन, सामाजिक सेवा अभियान, वृक्षारोपण, रक्तदान, खेलकुद प्रतियोगिता तथा युवा उद्यमशीलता प्रवर्द्धनसम्बन्धी कार्यशाला प्रमुख रूपमा देखिन्छन्।
यस वर्ष २०८२ मा पनि काठमाडौँदेखि गाउँसम्मका युवाहरू समान उत्साहका साथ सहभागी भइरहेका छन्। अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्डअनुसार युवा दिवसको विषयवस्तु तय भए पनि नेपालमा यसको कार्यान्वयन हाम्रो समाजका आवश्यकता र चुनौतीअनुसार ढालिन्छ।
समावेशीकरण, रोजगारी सिर्जना, प्रविधिमा पहुँच, शिक्षा र सीप विकास, वातावरणीय सचेतना तथा लैंगिक समानतालाई प्राथमिकतामा राखिन्छ।
राष्ट्रिय युवा परिषद्, युवा तथा खेलकुद मन्त्रालय, राष्ट्रिय योजना आयोग लगायतका निकायहरूले यी मापदण्डलाई नीतिमा रूपान्तरण गर्दै आएका छन्, भने निजी क्षेत्र र समुदायस्तरका संस्थाहरूले पनि युवाको सीप, रोजगारी र नेतृत्व क्षमतामा लगानी गरिरहेका छन्।
नेपालमा १६–४० वर्ष उमेरका युवाहरू जनसंख्याको लगभग ४० प्रतिशत हिस्सा ओगट्छन्। उनीहरू मात्र जनसंख्याको ठूलो भाग होइनन्, राष्ट्रको शक्ति, श्रम र सृजनात्मकताको प्रमुख स्रोत पनि हुन्।
कृषिदेखि उद्योग, प्रविधिदेखि संस्कृति, राजनीतिदेखि शिक्षा सबै क्षेत्रमा युवाको सक्रियता र नवीन सोचले देशलाई अघि बढाइरहेको छ।
त्यसैगरी, प्रवासमा रहेका लाखौँ नेपाली युवाहरू आफ्नो पसिना र मेहनतले मात्र परिवारको जीवनस्तर सुधार गरिरहेका छैनन्, उनीहरूको रेमिट्यान्सले नेपालको अर्थतन्त्रलाई पनि थामिरहेको छ।
उनीहरूले विदेशमा सीप र अनुभव बटुलेर मातृभूमिमा फर्केर योगदान दिने सपना बोकेका छन्, जुन राष्ट्र निर्माणको अमूल्य पुँजी हो।
तर, नेपालको विकास यात्रामा युवा शक्तिको पूर्ण उपयोग अझै हुन सकेको छैन। रोजगारीको कमी, उद्यमशीलताको न्यून प्रोत्साहन, गुणस्तरीय शिक्षा र अनुसन्धानको सीमित अवसर, तथा पारदर्शी नीति प्रणालीको अभावले धेरै युवाहरू निराश भई विदेशिन बाध्य भएका छन्।
यस अवस्थालाई बदल्न राज्य, समाज र स्वयं युवाहरूको साझा संकल्प अपरिहार्य छ।
उद्यमशील युवाहरूलाई सुरक्षित र प्रोत्साहित गर्ने, नेतृत्वमा रहेका युवाहरूलाई पारदर्शिता र दीर्घकालीन सोचमा अडिग बनाउने र प्रवासमा रहेका युवाको सीप र पूँजीलाई मातृभूमिमा फर्काउने वातावरण बनाउनु अहिलेको आवश्यकता हो।
युवा दिवस २०८२ केवल उत्सवको दिन मात्र होइन, यो चेतना, प्रतिबद्धता र साझा यात्राको शुरुवात हो। उद्यमशील, नेतृत्वशील र संघर्षशील सबै युवाहरूको हरेक प्रयास, संघर्ष र सफलता नेपालको उज्यालो भविष्यको आधारशिला हो।
यस अवसरमा, देशभित्र र बाहिर रहेका सम्पूर्ण युवाहरूलाई हार्दिक बधाई र शुभकामना। तपाईंहरूको ऊर्जा, सृजनशीलता र अटूट जोशले मात्र “समृद्ध नेपाल”को सपना व्यवहारमा बदलिन्छ।
आज हामी सबैले संकल्प गरौं राष्ट्र निर्माणको अग्रपंक्तिमा सदैव युवाशक्ति रहनेछ, र उनीहरूको योगदानले नेपाललाई उज्यालो र समृद्ध भविष्यतर्फ अघि बढाउनेछ।
