शिक्षकहरूको हकहित, तालिम, प्रविधिको पहुँच र कार्यक्षेत्रमा सुधार गर्नुपर्छ। साथै, अभिभावक, विद्यार्थी र समुदायको सहभागिता विना शिक्षा सुधार सम्भव छैन।
प्रतिनिधिसभा सदस्य तथा नेपाली कांग्रेसकी केन्द्रीय सदस्य कान्तिका सेजुवालले सरकारलाई गुणस्तरीय शिक्षा र शिक्षण पेशामा आकर्षण बढाउन आवश्यक संरचनात्मक सुधारको माग गर्दै तत्काल कदम चाल्न आग्रह गरेकी छन्। उनी निरन्तर रूपमा शिक्षा क्षेत्रमा सुधारको आवाज उठाउँदै आएकी छन् र हालको शिक्षा ऐनलाई शीघ्र जारी गर्नुपर्ने आवश्यकता औंल्याएकी छन्।
सेजुवालका अनुसार शिक्षा ऐन आजको शिक्षा प्रणाली सुधारको आधारस्तम्भ हो। शिक्षा समिति अन्तर्गत संशोधन सम्बन्धी छलफल सम्पन्न भइसकेको अवस्थामा अब ऐनलाई जटिल नबनाई सरल ढंगले टुंग्याई बर्खे अधिवेशनको प्रारम्भमै जारी गर्नुपर्ने उनी बताउँछिन्। “शिक्षा ऐन जारी नहुँदासम्म शिक्षा क्षेत्रमा सुधारका अन्य प्रयासहरू अपूर्ण रहनेछन्,” उनी भन्छिन्, “यसमा कुनै द्विविधा छैन।”
शिक्षकहरूको जायज माग सम्बोधनमा सरकार गम्भीर हुनुपर्नेमा पनि उनको जोड छ। हाल शिक्षकहरूले उठाएका समस्याहरू र आन्दोलनप्रति सरकारको उदासीनता देखिएको भन्दै सेजुवालले आन्दोलन उग्र बन्दै जानुअघि नै संवादमार्फत समाधान निकाल्नु बुद्धिमानी हुने बताइन्।
“नयाँ शैक्षिक सत्र सुरु हुनै लागेको अवस्थामा सरकार र आन्दोलनरत शिक्षक पक्षबीच वार्तामा बसेर चाँडो समाधान निकाल्नु आवश्यक छ,” उनले भनिन्, “संवाद नै समाधानको एकमात्र प्रभावकारी माध्यम हो भन्ने मेरो दृढ विश्वास छ।”
नेपाली शिक्षा प्रणालीमा लामो समयदेखि देखिएका समस्याहरू, जस्तै शिक्षकको तलब, सेवा सुविधा, पेशागत सुरक्षा र गुणस्तर सुधार यतिबेला चुलिँदो रूपमा चर्चामा छन्। शिक्षकहरूको आन्दोलनले शिक्षा क्षेत्रमा पर्न सक्ने नकारात्मक प्रभावलाई मध्यनजर गर्दै सेजुवालले सरकारलाई तत्काल कदम चाल्न आग्रह गरेकी हुन्।
उनी भन्छिन्, “शिक्षकहरूको मनोबल उच्च राख्नु र उनीहरूलाई पेशामा आकर्षित गर्नु आजको आवश्यकता हो।”
सेजुवालले शिक्षण पेशालाई सम्मानित र आकर्षक बनाउन संरचनात्मक सुधारको खाँचो औंल्याइन्। उनी थप्छिन्, “शिक्षकहरूको हकहित, तालिम, प्रविधिको पहुँच र कार्यक्षेत्रमा सुधार गर्नुपर्छ। साथै, अभिभावक, विद्यार्थी र समुदायको सहभागिता विना शिक्षा सुधार सम्भव छैन।” उनका अनुसार सरकारले मात्र होइन, सबै सरोकारवालाहरूले एकजुट भएर काम गर्नुपर्छ।
उनले शिक्षा क्षेत्रमा राजनीतिक स्वार्थभन्दा माथि उठेर काम गर्नुपर्नेमा पनि जोड दिइन्। “शिक्षा राष्ट्रको आधार हो। यसमा कुनै पनि प्रकारको लापरबाही र ढिलासुस्ती गर्नु हुँदैन,” उनले थपिन्।
हाल नयाँ शैक्षिक सत्रको तयारी भइरहेको समयमा सेजुवालको यो आवाजले शिक्षा क्षेत्रमा सकारात्मक बहसको वातावरण सिर्जना गरेको छ। सरकार र शिक्षक पक्षबीचको संवादबाट शीघ्र समाधान निस्कनेछ र गुणस्तरीय शिक्षाको सपना साकार हुनेमा उनी आशावादी छिन्।
“शिक्षा हाम्रो भविष्य हो। यसलाई बलियो बनाउनु हामी सबैको दायित्व हो,” उनले निष्कर्ष निकालिन्। सेजुवालको यो अपिलले सरकारलाई तत्काल कदम चाल्न दबाब सिर्जना गरेको छ।